Een uniek museum verdwijnt mogelijk uit het nationale kunstlandschap.

De laatste tentoonstelling…?

Er is terecht veel aandacht voor de gevolgen van de inflatie en de crimineel stijgende energieprijzen voor gezinnen en huishoudens. In Noordoost-Groningen voegt zich daar nog eens de bevingsproblematiek bij. Letterlijk midden in die poel van ellende (zie bijgaand seismisch kaartje) ligt het niet gesubsidieerd kunstenaarsmuseum Museum Møhlmann. Musea, culturele instellingen, zeker de niet-gesubsidieerde; hoe ondergaan zij de recente ontwikkelingen?

Het museum ligt in het hart van de seismische onrust


 
 

Kunstenaar en museumeigenaar Rob Møhlmann is daar kort over: “Mijn museum ondergaat het niet alleen; het gaat zo ook ten onder.”

Het museum heeft inmiddels een landelijke naam op het gebied van hedendaagse, Nederlandse realistische en figuratieve kunst. Er zijn aan dit museum dan ook zo’n 150 gerenommeerde kunstenaars uit het hele land verbonden. Zij vonden hier voor hun werk een geliefde plek en platform. Al 24 jaar op rij, is de grote afsluiter van het jaar de jaarlijkse Onafhankelijke Realisten Tentoonstelling (ORT) waaraan gemiddeld 115 kunstenaars meedoen. Maar daarnaast heeft en toont het museum ook vele deelcollecties, zoals bijvoorbeeld een uniek Jan Mankes Kabinet. En eind dit jaar zou een vrije reconstructie, met veelal authentieke materiaal, van het 17e eeuwse atelier van Adriaen van Ostade voltooid worden. Een complete middeleeuwse Nicolaïkapel stond in de planning Zo wist en weet dit eigenzinnig museum al 24 jaar op eigen kracht het hoofd boven water te houden.

Een ingelijste scheur, een stil protest

Maar nu dreigt het, bijna daags vóór zijn jubileumjaar, toch kopje onder te gaan. Met bevingschades (in het museum hangt een letterlijk ingelijst exemplaar), met versterkingsingrepen die een planning onmogelijk maken, met inflatie die alle inkopen veel duurder maken, en met volgend jaar een verhoging van de energierekening van ca. € 700/maand naar € 4000/maand. Bij de laatste tentoonstelling van dit jaar vraagt het museum zich dan ook af, op de poster en het kaartje voor de 24e ORT, of dit niet tevens de laatste tentoonstelling van het museum zal zijn?

Rob Møhlmann ziet het uiterst somber in, maar geeft nog niet op omdat dat domweg niet in zijn aard ligt.

De kunstenaar: “zolang er leven in zit, blijft het spartelen. Die overlevingsdrift wordt bovendien gevoed door de vele lieve, warme en betrokken reacties op dit slechte nieuws. Dat zijn sterkere stutten dan die momenteel de entree moeten ondersteunen. Als díe energie door De Muzeheerd mocht stromen, zat het museum tot het Einde der Tijden er uiterst behaaglijk bij”.

Museum Møhlmann op een septemberavond in 2022; de lichtjes zijn nog niet gedoofd…

Uiteindelijk zal er veel meer verdwijnen dan alleen het museum, dat ook als sfeervol onderkomen bij het publiek ongekend hoog scoorde; zeker bij een eerste kennismaking van de bezoeker. Het interieur werd geroemd om zijn ambiance, zijn grootsheid en tegelijkertijd de intimiteit en menselijke maat. En hiermee verliezen niet alleen 150 kunstenaars een landelijk, geliefd en gewaardeerd platform; ook de regio trok profijt uit de 7 á 8000 bezoekers per jaar, waarvan een deel ook overnachtingen boekten, uit eten ging, of de visite combineerde met iets anders in de omgeving. Velen ‘ontdekten’ zelfs een even ongekend als onbekend mooi stuk Groningen. Ook zal het kunstaanbod in het Noorden aanzienlijk verschralen. De 25 deelcollecties die het museum heeft opgebouwd en bezit, zijn bijzonder en kunsthistorisch interessant, uniek en waardevol. Bovendien vormden zij ‘het materiaal voor de toekomst’, waarmee vaak en veel nieuwe tentoonstellingen te maken zouden zijn. Voeg daarbij nog een ‘kunstbibliotheek’ van 5000 boeken en de Fransema Collectie en er verdwijnt tevens een grote ‘naslag-mogelijkheid’. En zo had het atelier van Rob Møhlmann een toekomstig atelier voor een ‘artist-in-residence’ kunnen worden, en zijn huis, dat veelal 17e eeuws is ingericht, een onderdeel van een rondleiding. Ook voor de idyllische beeldentuin lagen grootse plannen klaar. En zo meer. En zo meer. En zo, straks wellicht, niet meer…