Exposities

Naar het leven

Hedendaags Hollands realisme

Een samenwerkingsproject van Museum Møhlmann en het Panorama Museum (Duitsland)

Nederland en realisme in de beeldende kunst zijn al eeuwenlang nauw met elkaar verbonden. Die zo kenmerkende realiteitszin begint al bij de gebroeders Van Limburg (nu nog te zien in Museum Het Valkhof) en loopt via de gebroeders Van Eyck, de schilders van de Gouden Eeuw en de Haagsche School door tot in het heden. Halverwege de vorige eeuw leek het alsof zij dan toch uiteindelijk was verdwenen, maar dat was schijn. Allerlei ontwikkelingen in de moderne kunst eisten zozeer alle aandacht van het kunstestablishment op, dat er voor realistische kunst eigenlijk geen belangstelling meer bestond. Desondanks werd er in onze Lage Landen gewoon doorgewerkt en zo blijkt hier, vooral gedurende de laatste dertig jaar, een ander en gevoeliger realisme tot bloei te zijn gekomen dat steeds meer de nationale, maar ook internationale aandacht vindt. Dat hedendaags realisme wordt gekenmerkt door een heel eigen en vooral individueel karakter, al blijft het oer-kenmerk van deze kunst natuurlijk haar onvoorwaardelijke binding met het zichtbare. De tentoonstelling Naar het leven duidt zo’n bepalend grondprincipe van dit typisch Hollandse realisme, dat zich met zijn oog voor detail en zijn zin voor stofuitdrukking, intimiteit en atmosferische verdichting, duidelijk onderscheidt van het overige realisme in de wereld.

Sinds 1998 organiseert Museum Møhlmann zijn jaarlijkse Onafhankelijke Realisten Tentoonstelling (ORT). Soms krijgt men daar ook in het buitenland de lucht van en in 2003 drong deze Odeur d’ORT zelfs tot diep in Duitsland door, tot in het Panorama Museum te Bad Frankenhausen. Naar aanleiding van deze 6e ORT ontstond bij beide musea het idee om toonaangevende representanten van dit hedendaagse Hollands realisme middels een samenwerkingsproject bij een nog groter publiek te introduceren. Deze weinig Bijbelvaste wisselwerking tussen een Duitse Goliath en een Nederlandse David resulteerde tenslotte in de even belangwekkende als indrukwekkende tentoonstelling Naar het leven.

‘Naar het leven’ het zijn drie simpele woordjes, maar ze verbinden de neiging tot realisme in de beeldende kunst onlosmakelijk met de Nederlanden. Het was immers in de Nederlandse taal dat deze uitroep in de 16e eeuw als ‘nart het leuen’ voor het eerst aan het tekenpapier werd toevertrouwd. Er spreekt ook een zekere trots uit. Die trots zou verklaard kunnen worden uit het feit dat kunstenaars in die tijd veel werkten naar voorbeelden – vooral prenten – van anderen. Met deze notitie maakt de kunstenaar ons duidelijk: “dit heb ik met eigen ogen gezien en met eigen hand weergegeven.”

Naar het leven toont zo’n 150 werken van 14 gerenommeerde meesters van deze kunst. Eerst in Duitsland, waar de tentoonstelling door pers en publiek zeer goed ontvangen is en waarvoor ook enige aandacht op de televisie was. En nu dan in Nederland. In Naar het leven zijn niet alleen vele genres vertegenwoordigd, zoals het naakt, het portret, het stilleven, figuren, het fantasiestuk en het landschap, maar ook een breed spectrum aan technieken: potlood, ets, kleurenhoutsnede, acryl, ei-tempera, aquarel, acryl, olieverf. Ook de beeldhouwkunst is met de menselijke figuur in marmer en brons vertegenwoordigd. Kortom een grandioos feest voor onze zintuigen!

N.B. Parallel aan deze tentoonstelling loopt een bescheiden verkoopexpositie met werk van de meeste deelnemende kunstenaars. Door de omvang van ‘Naar het leven’ zijn er tijdelijk geen andere collecties op zaal.

Deelnemende kunstenaars

Lotta Blokker, Janhendrik Dolsma, Peter Durieux, Siemen Dijkstra, Kenne Grégoire, Henk Helmantel, Charles Henri, Margot Homan, Reinder Homan, Herman van Hoogdalem, Frans Klerkx, Rob Møhlmann, Wout Muller, Ben Snijders

Een selectie van de getoonde werken